De klimaatverandering en de klimaatuitdagingen zijn een complex probleem, waar je in jouw gemeente op het eerste zicht misschien maar een beperkte invloed op kan uitoefenen. Toch kan jij samen met jouw gemeentebestuur een belangrijke en positieve bijdrage leveren.

Gemeenten kunnen op verschillende niveaus invloed uitoefenen op het klimaat en leefmilieu.

 

Goed Bezig!

Heel wat Vlaamse gemeenten engageerden zich om tegen 2030, via de ondertekening van het Burgemeesterconvenant, actie te ondernemen om de uitstoot van CO2 met 40% te verminderen. Hiervoor maakten de deelnemende gemeenten een Actieplan voor Duurzame Energie en Klimaat op.

Om te beginnen kan een gemeentebestuur intern heel wat maatregelen nemen. Het dagelijks draaiende houden van een gemeente heeft vanzelfsprekend ook een impact op het klimaat en het milieu. Denk maar aan kledij voor groenwerkers of ander gemeentepersoneel, aan de energie die nodig is om gebouwen licht en warm te houden of de uitstoot van gemeentevoertuigen, zoals politiewagens e.a. Door slim om te gaan met materialen en energie kan de gemeente deze impact zoveel mogelijk beperken.

Het is belangrijk dat klimaat op een transversale manier in het beleid van de gemeente wordt opgenomen. Niet enkel het departement milieu of klimaat moet hiermee bezig zijn. Je kan pas echte resultaten bereiken als in elk beleidsdomein en bij elk project rekening gehouden wordt met klimaatmaatregelen.

Tip!

Ook de financiële middelen van je gemeente kunnen eens onder de loep genomen worden. In realiteit wordt er namelijk nog heel veel publiek geld geïnvesteerd in fossiele brandstoffen. Hoe je dat duurzamer kan aanpakken, kan je lezen in onze brochure "Duurzame Gemeente: jouw geld telt".

Ook voor het beleid rond internationale solidariteit is dit het geval. Zo kan bijvoorbeeld speciale aandacht gaan naar projecten in het Zuiden die rond energietransitie werken, kan de gemeente organisaties en campagnes in eigen land ondersteunen die ijveren voor een internationaal klimaatbeleid of kan ze via vormingen haar 4e pijlerorganisaties opleiden over toepassingen rond klimaatadaptatie in hun projecten.

Nood aan meer inspiratie? Bond Beter Leefmilieu steekt gemeenten een handje toe en bundelde een schat aan adviezen op vlak van energie, wonen, mobiliteit, voeding en landbouw, ruimtelijke mobiliteit en natuur en bos in een inspiratieboek, waar gemeentebesturen concreet mee aan de slag kunnen. Ook in ons memorandum vind je tips om als gemeente te werken aan de ecologische impact die je hebt op de rest van de wereld.

Goed bezig!

Met FutureproofedCities beschikken steden en gemeenten over een online platform dat hen helpt hun klimaatplan in actie om te zetten. Met deze online tool kunnen ze hun klimaatplan gemakkelijk intern ontwikkelen, monitoren en de juiste focus leggen. Daarnaast kunnen ze via deze tool eigen ervaringen delen, inspiratie opdoen en externen (burgers, bedrijven) betrekken om in actie te schieten.

Ten slotte kan een gemeente ook een extern beleid voeren rond klimaat. De gemeente heeft immers een voorbeeldrol voor haar inwoners te vervullen. Als alle burgers in een gemeente dezelfde positieve aanpassingen doen, kan je spreken van een grote impact. Het is dus ook aan de gemeente om haar burgers te informeren en te motiveren, acties op poten te zetten rond klimaat en initiatieven van burgers te ondersteunen waar nodig. Een gemeente speelt een grote rol in gedragswijziging van haar inwoners. Door middel van sensibilisatie, wetgeving en praktische ondersteuning kan het gemeentebestuur zijn inwoners motiveren om hun impact op het klimaat zoveel mogelijk te verminderen en te wijzen op de gevolgen van klimaatverandering voor het Zuiden.

Samen sterk

Goed Bezig!

Join for Water (het vroegere Protos) ging in haar Project W: Wereldwijs met Water met 5 gemeenten aan de slag om het watergebruik van de gemeente en haar scholen te beperken.

Gemeenten staan hier niet alleen voor. Een netwerk van een 25-tal organisaties ondersteunt lokale gemeentebesturen om hun klimaatambities te realiseren in het project 'Gemeente voor de toekomst'. Ook enkele lidorganisaties van 11.11.11 gaan concreet met gemeenten aan de slag rond hun klimaatbeleid.

Daarnaast biedt ook VVSG, de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten, heel wat ondersteuning op vlak van klimaat. En ontwikkelden de Vlaamse provincies samen een monitoringtool waarmee gemeentebesturen kunnen bekijken hoeveel CO2-besparing verschillende klimaatacties opbrengen. De provincies Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, Antwerpen en West-Vlaanderen hebben ook elk een eigen webpagina waar gemeenten terecht kunnen voor informatie en ondersteuning.

Goed bezig!

Elf gemeenten van het Oost-Vlaamse Meetjesland gingen samen met Veneco en de Provincie Oost-Vlaanderen aan de slag om samen met de inwoners, bedrijven, handelaars, verenigingen en landbouwers de CO2-uitstoot in de regio drastisch te verminderen. Ze doopten hun project Meetjesland Klimaatgezond.

Zelf aan de slag!

Moet jouw gemeente ook dringend meer doen rond klimaat? Wil je hen nog net dat duwtje geven dat ze nodig hebben? Wijs hen op hun verantwoordelijkheden via een advies of zet je vraag in de kijker via een opvallende actie in je gemeente. Wijs hen op de verschillende projecten en hulpbronnen hierboven en moedig hen aan om hiermee aan de slag te gaan. En lees vooral ook deze pagina

Meer weten?

11.11.11 verricht heel wat studiewerk over klimaat en volgt het Europese, Belgische en Vlaamse beleid nauw op. Hier vind je een overzicht van dit werk. Benieuwd wat 11.11.11 zelf doet voor het klimaat? Je leest het hier.

Op zoek naar educatief materiaal over klimaat? 11.11.11, Kleur Bekennen en vele andere educatieve partners brengen een interessant aanbod samen over klimaatverandering. Meer informatie vind je hier.

Heb je als 4e pijler hulp nodig om je project klimaatvriendelijker te maken? Wil je als gemeentebestuur of adviesraad een vorming organiseren voor de 4e pijlers in jouw gemeente? Contacteer het 4e pijlersteunpunt van 11.11.11 of neem alvast een kijkje in hun vormingsaanbod.

Netwerk bewust verbruiken: https://www.bewustverbruiken.be 

Bond Beter Leefmilieu: https://www.bondbeterleefmilieu.be 

Gemeente voor de toekomst: https://www.bondbeterleefmilieu.be/activiteiten/gemeente-voor-de-toekomst 

Vlaanderen Klimaat en Ruimte: http://klimaatenruimte.be/zoeken-op-strategie-1 

Burgemeestersconvenant: Website van de EU: http://www.burgemeestersconvenant.eu 

Daarnaast maakte ook Vlaanderen een website in het kader van het burgemeestersconvenant met heel wat nuttige tips en info: http://www.burgemeestersconvenant.be